Finding Gems in Olsztyn

 Olsztyn upon the river Łyna, capital of Varmia, surrounded by lakes and forests, where history, culture and nature all intertwine creating a place worth showing and writing about. My hometown.

Take a long walk with me exploring the obviously lovely but also the neglected former beauty.

We start with the Old Town, moving to the Cathedral and the Castle, through the peaceful parks, discovering Bet Tahara, finding out about Koenigsberg Marzipan, looking for magnificent townhouses and villas of the past.

Finding gems.

Olsztyn nad Łyną, stolica Warmii, otoczona jeziorami i lasami, gdzie historia, kultura i przyroda łączą się tworząc miejsce, które warto pokazywać i o którym warto pisać. Moje miasto rodzinne.

Wybierz się ze mną na długi spacer odkrywając piękno oczywiste, jak również to dawne i zaniedbane.

Rozpoczynamy na Starym Mieście, przemieszczając się do Katedry i Zamku, przez spokojne parki, odkrywając Bet Tahara, dowiadując się o marcepanie królewieckim, poszukując wspaniałych kamienic i willi z przeszłości.

Odnajdując skarby.

After the Red Army captured Olsztyn in 1945, the city was being destroyed for months. The Old Town sadly met this fate too and it was not rebuilt faithfully to the original.

Po zajęciu Olsztyna przez Armię Czerwoną w 1945 roku, miasto było niszczone miesiącami. Ten los spotkał również Stare Miasto, które nie zostało wiernie odbudowane.

The gothic part of the Old Town Hall is one of Olsztyn's oldest architecture landmarks. Next to it, there is the city library and in front - numerous cafes and restaurants.

Gotycka część Starego Ratusza to jeden z najstarszych zabytków architektury w Olsztynie. Obok znajduje się biblioteka miejska, a naprzeciwko liczne kawiarnie i restauracje.

The 23 m High Gate is a symbol of Olsztyn. Erected in the 14th century, it remains a relic of medieval fortifications.

It is decorated by a mosaic depicting Mother Mary.

23-metrowa Wysoka Brama to wizytówka Olsztyna. Jest ona pozostałością średniowiecznych obwarowań, a wzniesiona została w XIV wieku.

Zdobi ją mozaika przedstawiająca Matkę Boską.

On the Old Town's townhouses you can see numerous examples of 'sgraffito' - a decorative technique of wall painting.

Na kamienicach starówki można zobaczyć liczne przykłady 'sgraffito' - techniki dekoracyjnej malarstwa ściennego.

In Cafe Moja you can buy some delicious Koenigsberg marzipan, which originated in the East Prussia of the past. Here it is shaped as Saint Jacob's shell - the city's patron.

W kawiarni Moja kupić można pyszny marcepan królewiecki, pochodzący z dawnych Prus Wschodnich. Tu w kształcie muszli świętego Jakuba - patrona miasta.

And depicting Copernicus and the Castle.

Oraz przedstawiający Kopernika i Zamek.

To taste some traditional Varmian- Masurian cuisine it is worth visiting the restaurant Cudne Manowce (picture below). The produce is regional and of high quality and the interiors very pretty and welcoming.

Aby skosztować tradycyjnej kuchni warmińsko-mazurskiej warto odwiedzić restaurację Cudne Manowce (zdjęcie poniżej). Regionalne produkty są wysokiej jakości, a wnętrza są bardzo ładne i zachęcające.

This townhouse is decorated with a ceramic mosaic.

Ta kamienica ozdobiona jest ceramiczną mozaiką.

Erich Mendelsohn - a German architect of Jewish origin, was born in this building in 1887.

W tym budynku urodził się w 1887 roku Erich Mendelsohn - niemiecki architekt żydowskiego pochodzenia.

In the years 1912-1913 he designed a funeral home 'Bet Tahara' (House of Purification) in Olsztyn, which nowadays serves as a Centre for Intercultural Dialogue. This low-profile building located on the former Jewish cemetery has a remarkable interior with unusual vaults and decorations.

W Olsztynie zaprojektował on w latach 1912-1913 dom przedpogrzebowy Bet Tahara (Dom Oczyszczenia), w którym obecnie znajduje się Centrum Dialogu Międzykulturowego. Ten niepozorny budynek mieszczący się na terenie dawnego cmentarza żydowskiego skrywa nadzywczajne wnętrze z ciekawymi sklepieniami i dekoracjami.

The Bridge of Saint John Nepomucene over the river Łyna is the oldest bridge in Olsztyn. In the olden times statues of Nepomucene were often placed on bridges, as he was seen as the patron of those drowning. What is more, his presence was supposed to protect the city against flood.

Most Św. Jana Nepomucena na Łynie jest najstarszym mostem w Olsztynie. W dawnych czasach często stawiano na mostach posągi Nepomucena jako patrona tonących. Miał on też chronić miasto przed powodzią.

In the background towers the gothic Saint Jacob Cathedral from the 14th century, located on the Jacob's Trail. Inside there are still some artworks from the time of the Gothic, Renaissance and Baroque.

W tle góruje gotycka Katedra Św. Jakuba z drugiej połowy XIV wieku, leżąca na Szlaku Jakubowym. Wewnątrz zachowały się dzieła z epoki gotyku, renesansu oraz baroku.

According to a legend, in the 16th century a very unusual incident took place - a startled deer ran into the cathedral and died in the middle of the main nave. The chandelier hanging by the entrance was made of its antlers.

Według legendy, w XVI wieku miało miejsce niecodzienne zdarzenie - spłoszony jeleń wbiegł do katedry i zmarł na środku nawy głównej. Z jego poroża wykonano świecznik wiszący przy wejściu.

The 14th century gothic Varmia Chapter Castle, had a very famous administrator in the years 1516-1521 - this function was performed by Nicolaus Copernicus.

XIV wieczny, gotycki Zamek Kapituły Warmińskiej posiadał w latach 1516-1521 bardzo znanego administratora - funkcję tę pełnił Mikołaj Kopernik.

On one of the walls remained the original astronomical table. You can also admire crystal and stellar vaults.

Na jednej ze ścian zachowała się oryginalna tablica astronomiczna. Podziwiać też można sklepienia kryształowe oraz gwiaździste.

From the Castle's tower you can see the panorama of the city.

Z wieży zamkowej można oglądać panoramę miasta.

The proximity of the Old Town, the Castle and river Łyna - all this gives the Podzamcze Park a unique atmosphere. In the summer films are shown here at the outdoor cinema.

Z uwagi na bliskość starówki, zamku oraz Łyny, Park Podzamcze ma niepowtarzalny klimat. Latem odbywają się tu pokazy filmów w kinie plenerowym.

You can relax by the two charming fountains - one of them is 'Child on Fish'. Near it there is the Villa Casablanca from 1912.

Można zrelaksować się przy dwóch urokliwych fontannach - jedną z nich jest 'Dziecko na Rybie'. W pobliżu znajduje się willa Casablanca z 1912 roku.

The other fountain is the 'Birds' Symphony'.

Druga fontanna to 'Symfonia Ptaków'.

Another lovely park in Olsztyn is the Central Park opened in 2013. The entrance is guarded by the three 'Varmian Cranes'.

Innym przyjemnym parkiem Olsztyna jest Park Centralny założony w 2013 roku. Wejścia strzegą trzy 'Warmińskie Żurawie'.

The park designed in English style has 13 ha. There are many bicycle and walking paths, as well as bridges connecting the banks of Łyna.

One of its main attractions is the fountain, which lights up at night. The spheres immersed in water symbolise the Solar System.

Ten zaprojektowany w stylu angielskim park ma 13 hektarów i znajdują się tu liczne ścieżki rowerowe, dla pieszych jak również mosty łączące brzegi Łyny.

Jedną z głównych atrakcji jest podświetlana nocą fontanna. Zanużone w wodzie kule symbolizują Układ Słoneczny.

Near the park there is the Raphaelsohns' Lumber Mill, built here in 1884 by brothers Louis and Rudolf, who were Olsztyn's entrepreneurs. Once an important point in former industrial district, now it is home to the Museum of Modernity.

Przy Parku Centralnym położony jest wzniesiony w 1884 roku Tartak Raphaelsohnów (bracia Louis i Rudolf byli olsztyńskimi przedsiębiorcami). Kiedyś ważny punkt w dawnej przemysłowej dzielnicy , teraz stanowi on Muzeum Nowoczesności.

***

One of Olsztyn's attractions worth mentioning are its townhouses and villas mainly from the beginning of the 20th century. While many were beautifully restored, a significant amount is sadly decaying. When looking for these magnificent gems of architecture we should therefore be patient, observant and imaginative. Most of them are located along Dąbrowszczaków Street as well as in smaller lanes in the area.

Wartą uwagi atrakcją Olsztyna są jego kamienice i wille, głównie z początku XX wieku. Podczas gdy wiele zostało pięknie odrestaurowanych, spora część niestety niszczeje. Przy wypatrywaniu tych wspaniałych perełek architektury należy więc wykazać się cierpliwością, spostrzegawczością oraz wyobraźnią. Większość z nich znajduje się wzdłuż ulicy Dąbrowszczaków oraz w mniejszych uliczkach w okolicy.

One of the most representative ones is this Art Nouveau Naujack Villa from 1907. Nowadays it is the headquarters of the City Culture Centre.

Jedną z najbardziej reprezentacyjnych jest secesyjna Villa Naujacka z 1907 roku. 

Dziś mieści się w niej siedziba Miejskiego Ośrodka Kultury.

Otto Naujack was an entrepreneur in Olsztyn and the owner of one more townhouse called Villa Fortuna from 1901. Both buildings used to be tenement houses.

Otto Naujack był olsztyńskim przedsiębiorcą i właścicielem również kolejnej kamienicy zwanej Villa Fortuna z 1901 roku. Oba budynki były kamienicami czynszowymi.

Villa Garden (picture above) houses a luxurious hotel Dyplomat.

W Villi Garden na zdjęciu powyżej mieści się ekskluzywny hotel Dyplomat.

In smaller lanes you can find neglected but precious gems.

W mniejszych uliczkach znaleźć można zaniedbane, ale cenne skarby.

You can admire gorgeous and renovated buildings at Bema Square. Originally there were five impressive townhouses here at numbers 1, 2, 3, 4 and 5. Unfortunately two of them were burnt down in 1945. The ones which survived include Villa Martha from 1908 (at number 4), which was raised as a tenement house. It represents a palace style (picture below).

Przepiękne i odnowione budynki podziwiać można przy placu Bema. Oryginalnie znajdowało się tu pięć okazałych kamienic po numerami 1, 2, 3, 4 i 5. Niestety dwie z nich spłonęły w 1945 roku.

Do tych które przetrwały należy między innymi Villa Martha z 1908 roku (numer 4), wzniesiona jako budynek czynszowy. Reprezentuje ona styl pałacowy (zdjęcie poniżej).

The neo-baroque style townhouse at Bema Square 2 is one of the most unique and decorative buildings in Olsztyn. Built in 1905, today it houses many offices. It stands out due to its intricate fasades, finesse balconies and Judaic symbols, which withstood the war.

Neobarokowa w stylu kamienica przy placu Bema 2 jest jednym z najbardziej unikatowych i dekoracyjnych budynków w Olsztynie. Wybudowana w 1905 roku, dziś jest siedzibą wielu biur. Wyróżnia się bogatymi zdobieniami fasady, finezyjnymi balkonami oraz symbolami judaistycznymi, które przetrwały wojnę.

At number 3 there is the wonderful townhouse in Art Nouveau style, distinguished by its soaring towers. It was also built in 1905 (picture below).

Pod numerem 3 znajduje się wspaniała kamienica w stylu secesyjnym, wyróżniająca się strzelistymi wieżyczkami. Również pochodzi z 1905 roku (na zdjęciu poniżej).